İçeriğe atla 
Yaygın olarak skolyoz olarak adlandırılan omurga eğriliği, dünya çapında milyonlarca kişiyi etkileyen yaygın bir etkiye sahiptir. Sadece Türkiye’de 2,5 milyondan fazla kişiye skolyoz teşhisi kondu. Her yıl çok sayıda çocuk skolyoz tedavisi için korse giymeye başlar. Ayrıca binlerce ileri derecede eğriliği olan kişiye skolyoz ameliyatı yapılmaktadır.
Skolyoz, erken çocukluk veya bebeklik döneminde ortaya çıkabilen bir durumdur ve tipik başlangıç yaşı 10 ila 15 yaş arasındadır. Küçük bir spinal eğriliğin semptomları fark edilmeyebilir, bu da kişinin yaşam kalitesi üzerindeki uzun vadeli olumsuz etkileri en aza indirmek için erken teşhisin önemini vurgular. Skolyoz farkındalığı, öğretmenler ve kurumlar da dahil olmak üzere çocuklara değer veren herkesin belirtileri tanıması ve sağlık taramaları veya takipleri başlatması için hayati önem taşır. Haziran, Skolyoz Farkındalık Ayı’nı tanır ve omurga eğriliği olasılığına karşı tetikte olmayı hatırlatır. Makalemizi okuyarak ve en iyi hareket tarzını belirleyerek semptomları ve tedavi seçeneklerini tanımakta fayda var.
Skolyoz (Omurga Eğriliği) Nedir?
Omurganın anormal eğriliğini ifade eden skolyoz, omurgayı üç boyutlu olarak etkileyen, bir tarafa eğilerek “C” veya “S” harfine benzeyen şekiller oluşturmasına neden olan bir durumdur. Omurga, bir sütun halinde düzenlenmiş bir dizi omurdan oluşur ve sağlıklı bir omurga yapısı, harekete ve esnekliğe yardımcı olan doğal bir eğriliğe sahiptir. Bununla birlikte, skolyoz vakalarında, omurga normal sınırlarının ötesinde aşırı derecede yana doğru kıvrılır ve bu da gözle görülür bir yana doğru eğriliğe neden olur.
Skolyoz olarak sınıflandırılabilmesi için omurganın eğiminin en az 10 derece olması gerekir. Bu özel eğrilik, “Cobb açısı” olarak tanımlanır ve derecesini ölçmek için kullanılır. Bu durumun şiddeti, 10 derecenin altındaki hafif ila 90 derece veya daha fazla olabilen şiddetli arasında değişebilir. Bu spinal eğriliğin tedavisi, ciddiyet derecesine göre belirlenir ve amaç, herhangi bir rahatsızlık veya sıkıntıyı azaltmaktır.
Omurga eğriliği her bölgede kendini gösterebilse de en sık bel ve sırt bölgesinde görülür. Doğuştan veya sonradan kazanılan skolyoz her yaşta ortaya çıkabilir. Ancak en sık 10-16 yaş arası çocuklarda görülür. Bu vakaların büyük çoğunluğu idiyopatik skolyoz olarak bilinen bilinmeyen bir alt tiptir.
Omurga Eğriliği (Skolyoz) Neden Olur? Çeşitleri Nelerdir?
Omurga eğriliği çeşitli faktörlerden kaynaklanabilir. Doğuştan skolyoz doğumda mevcut olabilirken, serebral palsi, müsküler distrofi ve spina bifida gibi diğer hastalıklar da omurga eğriliğine katkıda bulunabilir. Özellikle, spinal eğrilik her zaman hemen belirgin olmayabilir. Çocuğunuzda bel ağrısı şikayeti ile doktora gittiğinizde veya okullarda rutin sağlık taramaları sırasında skolyoz olduğunu öğrenmeniz mümkündür.
Omurga eğriliğinin ağır sırt çantaları taşımak, yan yatmak ve kötü duruş gibi çeşitli faktörlerden kaynaklanabileceğine inanılır. Ancak gerçek şu ki, çoğu durumda omurga eğriliği, nedeni bilinmeyen bir tür idiyopatik skolyozdur. Bu tip skolyozun nedeni bilinmemekle birlikte genetiğin rol oynayabileceği düşünülmektedir. Deformitenin ortaya çıktığı yaşa göre sınıflandırılan üç tip idiyopatik skolyoz vardır.
İdiyopatik skolyoz vakalarının en yaygın grubu, tüm vakaların yaklaşık %80’ini oluşturan ergen skolyozudur. Vücutta önemli miktarda büyümenin gerçekleştiği ergenlik dönemidir. Bu nedenle, bu dönemde tespit edilen herhangi bir anormallik, eğriliğin ilerleyip ilerlemediğini izlemek için yakından izlenmelidir. Erken teşhis edilen durumlarda kontrol randevuları, omurga eğriliği egzersizleri, korse kullanımı gibi tedavi seçenekleri uygulanabilir. Yetişkinlerde, omurilik disklerinin yaşlanmaya bağlı olarak dejenerasyonu, skolyozun önde gelen nedenidir.
Spinal eğrilik ile ilgili olarak, hem yapısal hem de yapısal olmayan formlar vardır. Yapısal olmayan eğrilikler omurganın yapısını etkilemez ve bunun yerine enfeksiyon veya bacak uzunluklarındaki farklılıklar gibi durumlardan kaynaklanır. Bu eğrilikler, altta yatan neden ele alınarak düzeltilebilir. Yapısal eğrilikler ise yaralanmalar, metabolik durumlar veya doğuştan gelen kusurlardan kaynaklanır. Yapısal olmayan eğriliklerin aksine tedavi edilmediği takdirde yapısal eğrilikler kalıcı omurga şekil bozukluklarına neden olabilir.
Skolyoz Belirtileri Nelerdir?
Skolyoz, omurganın eğriliği 10 derece veya daha fazla olduğunda verilen tanımdır. Bununla birlikte, 10 derecelik küçük eğrilikler sıklıkla asemptomatiktir. Eğrilik açısı 20 derece ve üzerine çıktıkça belirtiler kendini göstermeye başlar. Bir kişi ergenlik döneminde fark edilmeyen bir omurga eğriliği geliştirirse, yaşlandıkça skolyoz semptomlarının başlangıcını yaşayabilir. Spinal eğrilik çocuklarda tipik olarak bir sırt ağrısı kaynağı olmasa da, skolyoz belirtilerini izlemek önemlidir.
Tipik olarak, çocukluk dönemindeki skolyoz semptomları Şekil 2’de özetlenebilir ve görüntülenebilir.
Asimetrik omuz yüksekliklerine neden olan omuz deformitesi.
Doğru pozisyonda olmayan kalça yanlış hizalaması.
Bir çocuk dik durursa, kolları vücudunun yanında düzleşmez.
Çocuk öne doğru eğilirse, sırtının iki tarafı eşit olmayan yüksekliklerde olacaktır.
Sırt ağrısı sıklıkla yetişkinlerde omurga eğriliğinin ilk göstergesidir. Omurga eğri olduğunda, bitişik sinirlerin sıkışmasına da neden olarak uyuşma ve halsizlik gibi semptomlara yol açabilir.
Omuzların yüksekliği değişir.
Kalçaların hizalanması düzensizdir.
Asimetrik bel, Bacaklarda ağrı, halsizlik veya uyuşma olabilir.
Dik bir pozisyonu koruma eylemi zorlayıcıdır.
Yorgunluk hissi.
Omurga eğriliğinin tedavisi erken teşhis edildiğinde en başarılıdır. Siz veya tanıdığınız biri herhangi bir semptom yaşarsa, hızlı teşhis ve tedavi için bize ulaşmaktan çekinmeyin.
Omurga eğriliği için mevcut tedaviler nelerdir?
Omurga eğriliği tedavisinin amacı bel ağrısı gibi semptomları hafifletmek ve eğriliğin daha fazla ilerlemesini engellemektir. Genellikle 10-20 derecelik bir eğrilik hafif kabul edilir ve herhangi bir belirti oluşturmaz. Doktorunuz eğriliğin ilerlemesini izlemek için düzenli kontroller planlayacaktır.
Omurga eğriliğinin tedavi yöntemleri, özellikle eğrilik vücut duruşunda gözle görülür bir bozulmaya neden oluyorsa veya sırt ağrısı gibi şikayetlere neden oluyorsa veya ciddi olduğu tespit edilmişse, yaş, şiddet, yerleşim yeri, ilerleme ve kemik olgunluğu gibi faktörlere göre değişir. .
Omurga eğriliğini tedavi etmek için çeşitli cerrahi olmayan teknikler mevcuttur, bunlar arasında:
Omurga eğriliğini düzeltmek için tasarlanmış bir korse.
Fizik tedavi ve rehabilitasyon alanları.
Omurgayı kıvırmaya odaklanan egzersizler.
Skolyoz Ameliyatı Nedir?
Bazı durumlarda fizik tedavi, omurga eğriliği egzersizleri, korse kullanımı gibi tedavilerle bile omurga eğriliği açısı kötüleşmeye devam edebilir. Eğrilik 45 dereceyi geçtiğinde skolyoz ameliyatı yapılması önerilir. Bu prosedürün amacı, omurganın düzensiz eğriliğini düzeltmek ve eşlik eden semptomları hafifletmektir. Bununla birlikte, skolyoz cerrahisi, içerdiği potansiyel tehlikeler ve komplikasyonlar nedeniyle son çare olarak kabul edilir. Bununla birlikte, cerrahi müdahaleyi gerektiren bazı endikasyonlar şunları içerir:
Sırt ve bacaklardaki ağrı, omurganın eğriliği nedeniyle kötüleşir.
Ameliyatsız tedaviler herhangi bir fayda sağlamaz.
Omurga eğriliği 45 derecenin üzerine çıkmıştır.
Progresif spinal eğriliği ele almayı ihmal etmek, zor nefes alma ve artan ağrı dahil olmak üzere ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Sonuç olarak, cerrahi müdahale seçimini dikkatlice düşünmek ve en uygun hareket tarzını belirlemek için doktorunuzla işbirliği yapmak çok önemlidir.
Omurga Eğriliği (Skolyoz) Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Skolyoza cerrahi yaklaşımlar kişiye göre değişir. Örneğin, çocukların kemiklerinin hala olgunlaşmakta olduğu durumlarda, omurga büyümesine uyum sağlamak için uzatılabilir sistemler veya ip skolyoz ameliyatı gibi cerrahi teknikler kullanılabilir.
Uzatılabilir sistemlerde spinal eğriliği ele alırken, omurgaya çubuklar ve vidalar yapıştırılır. Spinal büyümeyi hesaba katmak için bu çubukların her 6-12 ayda bir cerrah tarafından uzatılması gerekir.
Skolyoz cerrahisi için yaygın bir yaklaşım spinal füzyondur. Bu yöntem, omurganın eğriliğini düzeltmek için iki veya daha fazla omurun tek bir kemikte birleştirilmesini içerir. Cerrah, omurgayı stabilize etmek için çubuklar ve vidalar kullanır. Daha sonra, kemik greftleri olarak bilinen küçük kemik parçaları, etkilenen bölgeye bir yamaya benzer şekilde yerleştirilir. Sonuç olarak, omurilik kemikleri birleşir ve birlikte büyüyerek tek bir kemik oluşturur.
